donderdag, juli 30, 2009

FAILTE ! - Einde -

Vooraleer af te sluiten toch nog even de aandacht trekken op twee dingen waar iedere toerist overvloedig word op gewezen. Het eerste is de
Ha'penny Bridge
De naam van deze voetgangersbrug over de Liffey komt van 'half a penny', de tol die men vroeger moest betalen om over te steken. De tol is ondertussen afgeschaft, de naam is blijven bestaan.
Het is een gietijzeren brug in Georgian stijl uit de 18de eeuw. In 2003 is ze grondig gerestaureerd.

Het tweede is het
The Clarence Hotel
Van uitzicht niks speciaals, maar wel één van de meest gerenommeerde hotels in Dublin. Er is een vermaarde tearoom, een eigentijds 'Octagon Bar, een sfeervol salon met open haard en een schoonheidssalon. Héél speciaal is echter de eigenaar ervan : Bono en The Edge, die van dat Iers rockbandje U2, die dit historisch pand lieten omvormen tot een luxe hotel waar uiteraard alle groten der aarde al eens verbleven.
Heb jij ook zin om eens te slapen in een van de 49 kamers met originele kunstwerken, satelliet tv, draadloos internet en alle ander modern comfort ? Je kan zelfs je autootje kwijt voor € 25 per dag ! Kom je met je vliegtuig dan is er een eigen pendeldienst van de luchthaven naar het hotel. Begin maar al te sparen : vanaf zo'n € 250 heb je al een kamertje. Maar je slaapt dan wel in een vijfsterren hotel ! Reken er nog de andere kosten bij en je hebt jezelf lekker verwend.

Nadat ik mijn koffer opgehaald had voor een laatste maal naar 'Le Monde' in Storestreet en dan de bus op naar de luchthaven.
Na een vlucht zonder problemen aangekomen in Zaventem juist na een machtige nationale dres.Eens thuis, alles overpeinsd en bevonden dat ik zeker nog eens terug moet wegens bijlange na alles nog niet gezien. Ook een reis naar het noordelijk gedeelte van de Ierse Vrijstaat en een trip naar Noord-Ierland staan nog op het programma. Je merkt het : ik ben verkocht !

FAILTE ! - Collins Barracks -

Vandaag is het mijn laatste dag in Dublin. Opdat ik een wandeling wou maken door Phoenix Park en daarna de Collins Barracks wou bezoeken ging ik voor een stevig ontbijt. Daarna mijn koffer ingepakt en in bewaring gegeven in het hotel.

PHOENIX PARK
Op de tourbus vertelde Neil dat de naam afkomstig is van het Ierse 'fionn uisce' wat 'helder water' wil zeggen. In oorsprong was het een koninklijk jachtpark. Er zouden trouwens nog altijd wilde fazanten en damherten leven. In 'Finnegans Wake', het andere meesterwerk van Joyce, speelt het park een voorname rol. Ook in verschillende speelfilmen zie je beelden uit het park. Gisteravond was er op tv 1 een film, Evelyn, met onder andere Pierce Brosnan (ook een Ier). Op een bepaald moment is er een gesprek met een gepensioneerde advocaat en de andere hoofdacteurs om een proces te beginnen tegen de Ierse staat in het Hooggerechtshof. Dit gesprek heeft plaats op de 'heilige grond' van de rugby velden in Phoenix park.
Het park is omgeven door een muur van 16 km. Om de dieren binnen te houden.
De Chesterfield boulevard is de centrale as van het park. Opvallend is de obelisk die opgericht is ter ere van de Hertog van Wellington, geboren in Ierland, voor zijn overwinning op Napoleon.

Hierover vertelde Niel nog iets : Alhoewel een Ier was de hertog van Wellington niet fier over zijn afkomst. Geregeld werd hij door anderen er opmerkzaam opgemaakt dat hij Ier was. Steevast gaf hij telkens hetzelfde antwoord. 'Het is niet omdat je in een stal geboren bent dat je een paard bent !'.

Een ander veel bezocht monument is het Papal Cross. Een gewoon kruis midden in een wei als herinnering aan het bezoek van paus Johannes Paulus II aan Ierland. Tijdens dat bezoek zouden meer dan 1 miljoen mensen daar de mis hebben bijgewoond.
Phoenix Park is ook de thuishaven de Dublin Zoo en Ashtown Castle. Ook het optrekje van de Ierse president en van de ambassadeur van de Verenigde Staten (de Deerfield Residence) staan in dit park.

Ik wandelde het park uit langs de zijweggetjes van Chesterfield Boulevard naar de Collins Barracks.

COLLINS BARACKS
Collins Baracks is een voormalige kazerne. Vroeger heette het The Royal Barracks. Eerst was het het verblijf van de Britse strijdkrachten, later kwamen er Ierse garnizoenen wonen. Het werd gebouwd in 1702 en is de langstbestaande permanent bewoonde kazerne ter wereld. Toen het in 1922 werd overgedragen aan de Ierse Vrijstaat kreeg het zijn huidige naam.
Momenteel herbergt het het National Museum of Ireland, Decorative Arts and History. Je kan er nu ook, tijdelijk, The Death Zoo bewonderen een verzameling skeletten en opgezette dieren.
Er is een imposant binnenplein, Clarke's Square, waar militairen soms driloefeningen komen doen om toeristen een beeld te geven van hoe het leven er vroeger was.Gezien de militaire functie waren er ook terechtstellingen. Ene Theobald Wolfe Tone, een leider van de opstand tegen de Britten in 1798, werd hier gevangen gehouden, gemarteld en terechtgesteld.
Tijdens de Easter Rising, in 1916, was Collins Baracks de basis van The Royal Irish Fusiliers en andere garnizoenen, die ingezet werden tegen het opstandige Irish Citizen Army en de Ierse vrijwilligers onder leiding van Sean Heuston. Naar deze laatste is het grote station buiten de Dubliner stadsgrenzen genoemd.

Verschillende zalen zijn gewijd aan tentoonstellingen over de militaire geschiedenis. Je kan er ook enkele vliegtuigen, een tank en een heleboel andere wapens, door de eeuwen heen, bekijken. Verder zijn er zalen met uitbeeldingen van verschillende ambachten, Ierse munten, keramiek, kostuums, glaswerk en voorwerpen uit verschillende werelddelen. Azië is heel sterk tegenwoordig.Natuurlijk is er ook de obligate shop ! Je mocht in het museum niet fotograferen en ik dacht hier enkele postkaarten te kopen om in te scannen, maar niets daarvan. Een museumgids was nogal lijvig, zowel van omvang als van prijs. Dus dat werd eens thuis 'internetten'.





woensdag, juli 29, 2009

FAILTE ! - National Gallery -

De 'pudding' en andere spek-met-eieren, de toast met jam, komt me zo stilaan de oren uit dus vanmorgen volstonden enkele koppen koffie.
Over de tourbus halte in O'Connellstreet staat 'The Post Office'. Het gebouw dat je in het filmpje van Michael Collins ziet beschieten. In de zuilen en voorgevel kan je nog steeds kogelgaten zien. Het gebouw is zowat Ierlands grootste trots omdat de vrijheid hier ontstond.Ik wou dat standbeeld van Oscar Wilde wel eens van naderbij bekijken vooral ik mijn aandacht volop aan de National Gallery zou wijten.
Ondertussen, enkele dagen geleden al, had ik van Neil begrepen dat elk museum waar 'National' voor staat vrij te bezoeken is, geen inkom dus. Mooi meegenomen.

The National Gallery ligt aan Merrion Square. Square ? Voor mij leek het eigenlijk gewoon een straat, weliswaar een brede, maar toch. Tot ik later ontdekte dat het park over de Gallery ook Merrion Square genoemd word. De straten die het park langs de andere zijden ook. Trouwens dit zijn allemaal huizen in Georgian stijl, met die speciale deuren en ramen.

Het beeld van Oscar Wilde staat in het park, het Aartsbisschop Ryan park. Echt een verademing. In de negentiende eeuw was het park, dat uit de achttiende eeuw aangelegd is, een toevluchtsoord voor de slachtoffers van de Famine, de grote hongersnood. Later kwam het in katholieke handen en wou men er een kathedraal bouwen. Aartsbisschop Ryan kwam echter niet uit zijn plannen en schonk het aan de stad.
In het hoekje van dit park over de National Gallery staat, of ligt, Oscar Wilde. Dubliners, die voor alles bijnamen hebben, noemen dit beeld : The fag on the Crag, De Fag op de rots.
Eigenlijk is het wel een mooi park. Er staat een gigantische stoel gewijd aan een komiek. In het weekend stellen tientallen kunstschilders hun werken tentoon op de omheining van het park.
Een leuk aperitiefje voor een bezoek aan The National Gallery. Volgens mij zou het ook een leuk degustiefje kunnen zijn.

THE NATIONAL GALLERY
Pas in 1864 werd het imposante gebouw opengesteld voor het publiek. Door allerlei uitbreidingen omwille van de groeiende collectie kunstwerken zijn er nu 54 gallerijen waar een kleine 11.000 kunstwerken te kijk staan. Heel het museum kan, door aanpassingen die men gedaan heeft, bezocht worden met een rolstoel. Er zijn ook gidsen in braille.
Het is onbegonnen werk om mee te delen wat je er allemaal kan zien. Je staat er in bewondering voor Italiaanse barokwerken, Vlaamse meester, Ierse schilders, de Franse school, de Spaanse school, enz...Titiaan

Er is ook een formidabele verzamling beelden : onder andere van Cunningham, Kirk, Moore, Rodin, Epstein, Brustolon, Tacca, Poncet, enz...
Er zijn zalen met Ierse kunst uit de 20ste eeuw, en prentenkabinet, enz...
Zoveel, dat het soms verwarrend is. Soms is het moeilijk om de verschillende zalen in de folder aangeduid terug te vinden.Pieter Breughel

Groot min punt, maar eigenlijk normaal, je mocht er niet fotograferen of filmen. De afbeeldingen zijn dan ook ingescande posten of uit de museumgids (te koop in de shop).
Groot plus punt : er is ook een grote cafetaria waar je heerlijk kan genieten van een 'latte' of iets anders en ook een kleinigheid kan eten.
Geniet ervan ! SLAINTE !

dinsdag, juli 28, 2009

FAILTE ! - Dublin Castle -

Ik was dus (meer dan) een uurtje te vroeg aan Dublin Castle. Eigenlijk is het nu geen kasteel meer maar een paleis. Dit door allerlei verbouwingen.
Weet je nog dat de Vikingnaam van deze stad 'Dubh Linn' is ? Die Zwarte Poel is één van de dingen die je in Dublin Castle kan bewonderen, in het gedeelte wat daar de Undercroft genoemd word. Eigenlijk de basis waarop het huidige paleis gebouwd is. In oorsprong een Keltisch Ring Fort, later een Viking fort, nog iets later een Normandisch kasteel. Alleen de Recordtower herinnert nog aan die periode.In 1684 werd het middeleeuwse kasteel door een brand volledig verwoest. De Engelsen, die er hun intrek wilden nemen, verwijderden de ruïnes en vervangden die door een paleis in Franse stijl. De verschillende vertrekken werden bemeubeld en zij spiegelden zich aan Versailles.
Het paleis was jarenlang het hoofdkwartier en het verblijf van de Engelse onderkoning. Lange tijd stond het symbool voor de Engelse overheersing.
In 1922 nam de Ierse Vrijstaat het kasteel over. Sinds die tijd is het een overheidsgebouw en de officiële werkplaats van de Ierse president.
De meeste delen van het paleis zijn bijbouwen uit de 18de eeuw. Er is een geweldige bibliotheek met oude manuscripten, miniaturen en verschillende vroege drukwerken.
In de Undercroft, die een aparte ingang heeft, kan je zoals gezegd een stuk van de Zwarte Poel zien waar Dublin zijn naam aan ontleend heeft. Er is ook nog een heel stuk stadsmuur te zien. Ook een deel van de omwalling van het Normandische kasteel.
In het kasteel zelf kan je de staatsievertrekken bezoeken, de Royal Chapel, de troonzaal, enzovoort.Achteraf, terug in de bus, wist Niel nog enkele bijzonderheden te vertellen : Vanop de binnenplaats van het kasteel kijk je recht in het gelaat van een standbeeld van Vrouwe Justitia. Bijzonder is dat deze dame NIET geblinddoekt is. Zij staat met haar rug naar de City Hall. Voor hem betekende dit dat zij lak heeft aan de burgers van Dublin en vooral oog voor de adel en de elite. Daarom heeft zij ook geen blinddoek, dan kan ze goed die elite herkennen.De gids in het kasteel wist over deze dame ook iets te vertellen. De balans in haar linkerhand kan echt balanseren. Vanwege het klimaat in Ierland stond die daarom soms uit balans door de opvang van regendruppels. De Ierse president die dat destijds opmerkte liet daarom gaatjes in de schalen boren langs waar het water werd afgevoerd. Sindsdien staat alles schoon in balans.

Nog iets van Niel : Naast de National Galery of Ireland op Merrion Square is het Ierse Parlement. Daarnaast is een gebouw voor de administratieve diensten van de Ierse Eerste Minister. De Ieren noemen hem niet 'premier' maar 'Taoiseach' uitgesproken als Tie'sjuk wat aanvoerder of leider wil zeggen.

Dublin Castle, zeker een bezoek waard !

FAILTE ! - Halla na Cathrach -

Titel is de Keltische naam van het stadhuis, volledig : Halla na Cathrach Baile Atha Cliath of Stadhuis Dublin. In de 18de eeuw gebouwd als beurs (The Royal Exchange), waar kooplieden hun waren (in het groot) konden kopen en verkopen. Het staat in het zuiden van Dublin, aan Parliamentstreet, in Damestreet, naast Dublin Castle.Het stadhuis, in neo-klassieke stijl, heeft een centrale hal, de Rotunda, met een koepel ondersteund door twaalf zuilen.
De gewelven onder het stadhuis waren destijds opslagplaatsen.
De bouwkosten werden betaald door het Ierse parlement. Vandaar ook het opschrift SPQH (Senatus Populus Que Hibernicus).

In de gewelven kan je, tegen een kleine vergoeding, een tentoonstelling bezoeken over de geschiedenis van Dublin. Er is ook een cafetaria en een kleine shop. Je kan er iets te weten komen over bijvoorbeeld het stadszwaard, de Great Mace en de Lord Mayor's Chaine. Dit ondersteund door filmvoorstellingen, kostuums en afbeeldingen. Tussen haakjes : (de Lord Mayor van Dublin is een madame, Eibhlin Byrne. Je zal zeker nog voorbij haar woning komen).
De Rotunda is ook wel een bezoekje waard met een prachtige mozaiekvloer en een aantal mooie muurschilderingen.Wens je Dublin Castle te bezoeken vertrek dan een uurtje vroeger en neem ineens de Halla na Cathrach mee.

FAILTE ! - Molly Malone -

Na het lange literaire bad een iets prozaïscher verhaal. Uiteraard van Neil !
Iedereen, of je nu al in Ierland was of niet, kent Molly Malone. Het meest gefotografeerde standbeeld in Dublin. Het liedje over haar is zowat uitgegroeid tot het officieuze volkslied van Dublin. Geloof het of niet maar verschillende sportclubs hebben het lied als officieel lied !
In Graftonstreet, over het Trinity College word haar beeld dagelijks belegerd door horden toeristen. Maar wie was deze madame ?
In de eerste plaats word aangenomen dat zij nooit heeft bestaan, noch in de recente geschiedenis, noch in de 17de eeuw.
Het is een standbeeld van een mooie visverkoopster met een diepe decolté. Overdag verkocht zij vis, 's nachts verkocht zij zichzelf. Haar naam is een afleiding van Margaret, destijds een populaire naam. Eigenlijk staat zij symbool voor alle vrouwen in Dublin die overdag moesten ploeteren om hun kostje bijeen te scharrelen en dit daarom 's nachts aanvulden als prostituée.
Dubliners zouden zichzelf niet zijn als zij voor haar beeld geen reeks bijnamen hadden :
The Tart with the Cart,
The Dish with the Fish,
The Prick with the Stick,
The Trallope with the Scallop.
Tart, Dish, Prick of Trallope, je kan er niet naast kijken en een foto met haar staat altijd mooi en een album !

maandag, juli 27, 2009

FAILTE ! -Dead poets society-

Vooral in Dublin, maar eigenlijk in heel Ierland, kan je niet naast hen :

William Butler Yeats
James Joyce
Oscar Wilde

Daarom tijd om deze 'grote drie' even onder de loep te nemen. Samen zijn ze zowat het kruim van de Ierse literatuur, met uitlopen over heel Europa.

WILLIAM BUTLER YEATS
Geboren op 13 juni 1865 in Sandymount, een plaatsje vlak bij Dublin. Hij is gestorven in Roquebrune-Cap-Martin, in Monaco, op 28 januari 1939.
Naast dichter, toneelschrijver en mysticus was hij in de jaren twintig ook senator in Ierland.
Einde 1938 verliet hij Ierland vanwege een slechte gezondheid. Hij gaat naar Monaco wonen maar overlijd daar en wordt er begraven. In september 1948 word hij opnieuw opgegraven om overgebracht te worden naar Ierland. Op de begraafplaats van zijn grootvaders parochie in Drumcliffe, County Sligo. Op zijn graf staat een grafsteen met opschrift :
Cast a cold Eye,
On Live, on Death,
Horseman pass by !
Yeats was één van de belangrijkste figuren van de literatuur uit de 20ste eeuw, de drijvende kracht achter de 'Irish Literary Revival' en oprichter van het Abbey Theatre in Dublin.
In 1923 kreeg hij de Nobelprijs voor Literatuur. Het Nobelprijs comité beschreef zijn werk als 'geïnspireerde poëzie die op een zeer artistieke manier vorm geeft aan de geest van een hele natie'.
Op 20 jarige leeftijd publiceerde hij 'The Poetry of Sir Samuel Ferguson' dat prompt verscheen in The Dublin University Review. Op slag was hij in Ierland en in een aantal Europese landen wereldberoemd.
Yeats was ook benomen door mystiek, spiritisme, occultisme en astrologie. Zijn volledige werk en leven beschrijven zou kunnen in een lijvig boek, maar volgens mij zijn die al geschreven.
Zijn leven en werk werd wel heel sterk beïnvloed door Maude Gonne die hij verschillende malen ten huwelijk vroeg maar steeds weigerde ze. Tot zijn afgrijzen trouwde ze in 1903 met de Ierse majoor John MacBride. Zij bleven echter contact met elkaar houden en in 1908 (zeggen vrienden) 'they finally consummated their relationship'.
Twintig jaar later beschrijft Yeats die nacht met Gonne in een gedicht dat ik jullie niet wil onthouden : A man Young and Old.
My arms are like the twisted thorn
And yet there beauty lay ;
The first of all the tribe lay there
And did such pleasure take ;
She who had brought great Hector down
And put all Troy to wreck.
Jawel ... William Butler Yeats.

JAMES JOYCE
'Statig kwam de dikke Buck Mulligan uit het trapgat. Hij droeg een kom zeepschuim waarop een spiegel en een scheermes gekruist lagen'.
Dit is de eerste zin uit het meesterwerk 'Ulysses' van de op 2 januari 1882 in Dublin uit een rijke familie geboren James Joyce. (door omstandigheden kwam zijn familie later in bittere armoede terecht). Hij overleed op 13 januari 1941 in Zurich. Hij zwoer het katolicisme af tijdens zijn studie Literatuur aan het University College in Dublin.
Hij bezocht Parijs in 1902 toen zijn studies gedaan worden en hij besloot schrijver te worden. In 1904 verhuisde hij naar Triëst samen met zijn kamermeisje Nora Barnacle. Hier word hun zoon geboren. Om in zijn onderhoud te voorzien gaf hij les aan de Berlitz school.
In 1914 publiceerde hij een verhalenbundel, Dubliners, onder het pseudoniem Stephen Dedalus. Hij noemde die verhalen 'epiphanies' waarmee hij het plotse bewustzijn van de 'ziel' van iets te beschrijven.
Gedwongen door W.O. I. verhuisde hij naar het neutrale Zwitserland, naar Zurich. Daar onstond Ulysses. Ondanks het feit dat hij Ierland had verlaten antwoorde hij op een vraag hiernaar : 'Heb ik het ooit verlaten ?'.
Toen W.O. II uitbrak woonde Joyce in Parijs en vluchtte hij terug naar Zurich waar hij in 1941 overleed in het Rode Kruis Ziekenhuis.

Ulysses wordt geregeld de meest invloedrijke roman van de 20ste eeuw genoemd. Joyce gebruikt de Griekse mythen van Odysseus, Penelope en Telemachus op een moderne manier. Het boek verhaalt het leven in Dublin met nadruk op de vervallenheid en eentonigheid van de stad. Hoofdpersonen in het verhaal zijn Leopold Bloom en zijn vrouw Mary en Stephen Dedalus.
Tijdens het verhaal verwijst Joyce herhaaldelijk en expliciet naar seks wat hem in eerste instantie niet in dank werd afgenomen. Ulysses werd daarom ook lang verboden in bijv. de USA, het Verenigd Koninkrijk en in Ierland zelf.
Het is eigenlijk een voor het groot publiek vrij ontoegankelijk boek, velen zijn er aan begonnen maar weinig hebben het uitgelezen. In een Engelse krant stond het op de derde plaats van de minst uitgelezen boeken.
De hoofdstukken van het boek zijn gebaseerd op hoofdstukken uit de Odyssee. Het is een lijvig werk verschenen in verschillende vormen. De meeste edities hebben 800 tot 1000 bladzijden.
Bijzonder aan het laatste hoofdstuk, Penelope, is dat het bestaat uit slechts 8 zinnen. Maar dan wel enorme zinnen, soms wel bladzijden lang, zonder interpunctie. Hierin beschrijft hij, vanuit het oogpunt van Molly Bloom, haar filosoferen over seks, vreemd gaan, haar verleden en haar huwelijk. Opmerkelijk is dat Kate Bush delen van de laatste zin gebruikte voor haar song 'The Sensual World'.
Hij pucliceerde ook een ander bekend (en verfilmd) werk : Finnegan's Wake.

Jawel ... James Joyce.

OSCAR WILDE
Hij werd geboren op 16 oktober 1854 in Dublin en stierf in Parijs op 30 november 1900. Zijn ouders behoorden tot de opperklasse : Zijn vader was een vooraanstaand oog- en oorchirurg, zijn moeder een bekende schrijfster. Oscar was hun jongste zoon.
Oscar Wilde, een briljant student, studeerde klassieke talen aan het Trinity College in Dublin en studeerde daarna verder in Oxford. In Oxford werd hij bekend als lid van de decadente beweging : hij liet zijn haar groeien en toonde zich niet geïntresseerd in de 'mannelijke' sporten. Hij versierde zijn kamer met allerlei kunstvoorwerpen. Hij was een voorvechter van het esthetische principe 'kunst om de kunst'.
Eens afgestudeerd maakte hij verschillende reizen naar Italië en Griekenland. In 1878 begon hij toneelstukken te schrijven. Zijn ideeën over kunst werden hem door de critici niet in dank afgenomen en men begon hem te bewerken : Er verschenen allerlei karikaturen over hem, zijn kamer in Oxford werd vernietigd en men wierp hemzelf in Oxford in de Cherwell.
In 1884 trouwde hij met Constance Lloyd en zij kregen twee zonen : Cyril en Vyvian.
In 1891 leerde hij Lord Alfred Douglas, de zoon van de markies van Queensberry, kennen. Beiden waren dol van elkaar en als vlug kreeg dit een homosexuele relatie opgeplakt door de markies. Wilde verdedigde zich en deed de markies een proces aan. De rechtbank stelde de markies in het gelijk. Wilde vloog voor twee jaar in de gevangenis. Zijn vrouw scheidde van hem en zijn zonen namen de achternaam 'Holland' aan.
In de gevangenis ging zijn gezondheid achteruit. Na zijn 'straf' , in de laatste jaren van zijn leven, leefde Wilde in armoede in Frankrijk. Hij stierf aan meningitis op 46 jarige leeftijd.
Oscar Wilde ligt begraven op Père Lachaise in Parijs.

Hij schreef vooral, dit bijna jaarlijks, toneelstukken. Het bekendste is : The Importance of being Earnest uit 1895. In 1891 verscheen er ook een essay van hem : The Soul of Man under Socialism.
The Importance is een verhaal over twee jonge mannen, Jack en Algernon, die het geluk vinden bij Gwendolen en Cicely. Wilde tekent alle karakters haarscherp. De naam Ernest in de titel is afkomstig van Jack. Die wil trouwen met Gwendolen maar ondervind tegenstand van haar ouders. Jack, eigenlijk een vondeling wou belangrijker lijken dan hij was en had zich aan de familie voorgesteld als 'Ernest'. Een naam waar Gwendolen zich aangetrokken door voelde.
In The Soul of Man komt vooral het libertair, socialistisch en anarchistisch wereldbeeld van Wilde tot uiting : In het kapitalistisch bestel zijn mensen gedwongen de sociale problemen die dit bestel met zich meebrengt op te lossen in plaats van zich echt te ontplooien. In een socialistisch bestel bestaan deze problemen niet en dit zal leiden tot een hoger individualisme.

Zijn toneelstukken waren doorspekt met oneliners die een eigen leven gingen leiden. Twee van de bekendste zijn : Ther is only one thing in de world worse than being talked about, and that is not being talked about. De filosofie hierachter, dat er beter of iets of iemand word gepraat dan niet, is nu nog altijd een begrip in bijvoorbeeld de reclamewereld of zie de recente Tour de France met mijnheer Armstrong. De andere : I'm glad to hear you smoke. A man should have an occupation of some kind.

Jawel ... Oscar Wilde.

FAILTE ! - Rust (?) moment -

Na al het geweld van gisteren wou ik vandaag even uitblazen en wat uitrusten in zowat het befaamste park van Dublin, St.Stephen's Green.
Dus ik naar O'Connellstreet, naar de Tour Bus. Mijn dag begon goed, de driver was Neil die zoals altijd met zijn goede been uit zijn bed gestapt was. Na zijn goedemorgen en de vraag of er 'hangovers' aan boord waren wou hij toch wel eens iets zeggen over dat befaamde Iers nationaal gevoel. Na de Engelse overheersing wilden de Ieren een eigen identiteit ontwikkelen. Alle Engelse symbolen werden verwijderd en overboord gegooid. Er werd teruggegrepen naar de Keltische en pre-moderne symboliek. De manier om een eigen identiteit te krijgen. De huidige generatie beseft echter niet meer waar die oude symbolen en gebruiken voor staan, een klein beetje nog wel, maar meer en meer word Ierland veramerikaniseerd.
Ondertussen waren wij de Liffey overgestoken, de rivier die Dublin al meer dan 1.000 jaar in twee verdeeld : Vroeger was het dé scheidingslijn tussen de Kelten en de Vikings. Nu scheid hij het oude van het nieuwe Dublin. Je kan niets over Dublin lezen, horen of zien of de Liffey komt aan bod. Raar eigenlijk want het is helemaal geen bruisende stroom. Hij is daar gewoon, oud en vuil.
We naderden snel Kildarestreet waar St.Stephen's Green ligt, het 17de eeuwse park, een schenking van de familie Guinness aan de stad.

ST.STEPHEN'S GREEN
Dit fraaie park ligt in het hartje van Dublin. Het is ongeveer 10ha groot en ik vond het geweldig mooi. Het dateert uit de Victoriaanse periode en is erg levendig. Er is een vijver, veel bloempartijen, een muziekkiosk, vele standbeelden en vele rustbanken.
Misschien is het standbeeld van James Joyce wel het bekendste. Naar het schijnt zou de jonge James Joyce hier vaak voorbij gekomen zijn op zijn weg van huis naar het University College.

Ik nam in ieder geval de nodige tijd om een aantal kiekjes te maken en even te relaxen !

Terug on-gehopt reden we langs de Georgiaanse wijk. De woningen hier zijn in de typische stijl van de periode gebouwd : Met allemaal dezelfde deuren. Ze hebben ook allemaal een kelderverdieping. Nog iets bizar zijn de afmetingen van de ramen. Op de gelijkvloerse verdieping zijn die vrij groot. Op de eerste verdieping iets kleiner (minder hoog). Op de tweede verdieping weer iets minder hoog. Dit deed men om de huizen hoger te laten lijken. Op de bus vertelde Neil ook nog iets over lantaarns naast de deur die men soms aanstak als er familie op bezoek was. De huisvrienden wisten dit daan en lieten die deur links liggen.Vroeger woonden hier meestal begoede lui, tegenwoordig zijn het bijna allemaal onbetaalbare kantoorruimtes geworden.
Via Trinity College en het beeld van Molly Malone waren we ondertussen in Damestreet beland waar het Stadhuis is en Dublin Castle.

Irish Rebel song - Michael Collins

Een stukje Ierse vrijheidsstrijd in een notendop !

FAILTE ! - DIA DUIT ! -

Spreek het uit als 'djiah gwich' en je zegt 'Goedendag ! ' . Tiens... dacht ik, dat stond ook op die plafondboog in de Christ Church Cathedral ? De zegeningen van 'God bless you' houden dus ook een goede dag in. Keltisch (of Gaelic) is toch ingewikkelder dan soms lijkt. Ik begon anders al te denken dat er heel herkenbare woorden waren. De beroemde Ierse whiskey (met een 'e' !), vertaald tegenwoordig als 'levenswater' is in het Gaelic 'uisce beatha' uitgesproken als ishkah bahhah'. In de 'uisce' zie ik wel het woord whiskey' zitten.
Ik begon de dag echter met enkele goede tassen koffie en alleen toast met confituur vanwege een beetje genoeg van al die black pudding.
Bij de eerste rit met de Bus Tour, mijn verkenning, waren we voorbij Kilmainham Gaol gereden en had Neil gezegd dat hij bij zijn bezoek daar menig traantje had weggepinkt. De videoclip van U2 van vorig stukje, was het aperitiefje voor mijn bezoek aan deze gevangenis. Eigenlijk een raar gevoel dat je op vakantie ergens een gevangenis gaat bezoeken. Blijkbaar waren er veel mensen geïntresseerd hierin want er stapte veel volk af.

Priosan Chill Mhaighneann
Ondertussen weten we dat de 'chill' duid op een plaats die iets met de kerk te maken heeft. Volgens Neil is Kilmainham Gaol zo genoemd omdat het in de wijk Kilmainham ligt, een wijk waar vroeger de heilige Mhaighneann werkzaam.
Kilmainham Gaol is gebouwd in 1796, het heette eerst 'The New Gaol' om het te onderscheiden van de oude gevangenis die daar vroeger stond en bestond uit een aantal walgelijke kerkers waar de mensen in wegrotten.
De gevangenis speelde een belangrijke rol in de Ierse Paasopstand, The Easter Rising. Zij was ook het decor voor verschillende filmen :Veel mensen die betrokken waren bij de Paasopstand werden hier vastgehouden en geëxecuteerd.
Er zaten zoweel mannen als vrouwen en kinderen vast. Dit soms voor de meest banale misdrijven. De gids die ons rondleidde gaf het voorbeeld van een kind van zeven dat een brood had gestolen, tijdens de beruchte Famine (de grote hongersnood), daarop werd heel het gezin gearresteerd en gevangen gezet. Het was de bedoeling van de nobele ontwerpers van het complex dat er één gevangene per cel zou zijn, in realiteit zater er soms meer dan tien mensen in. Overvol dus. Als oplossing hiervoor bedacht de (Engelse) overheid : deporteren naar Australië.
In de cellen was geen licht en verwarming. In de ramen van de gangen stond geen glas. Oplossing : in elke cel kreeg men wekelijks één kaars ! Kaars uit = geen licht meer. Zou vandaar het gezegde komen : Zijn kaars is uit ?
Sommige mannelijke gevangen hadden een ijzeren bed om op te slapen. Vrouwen en kinderen sliepen gewoon op stro. Je kan indenken dat dit een bodem was voor allerlei ongedierte en ziekten.

Na een langdurige restauratie werd het een museum, een stille getuige van de twee belangrijkste gebeurtenissen in het sociale Ierland : de Famine en de Easter Rising. Vanwege dit laatste noemen sommigen Kilmainham Gaol ook 'the Irish Bastille'.

In de muren op de executieplaats kan je de kogelgaten zien waar veroordeelden het leven met het eeuwige verwisselden.
Aan de voorzijde, de ingang, werden in het begin mensen publiekelijk opgehangen. Publiekelijk niet alleen om duidelijk te maken dat de overheid het meende, maar ook omdat het een soort vermaak voor het volk was. Er werden namelijk, uiteraard door begoede burgers, weddenschappen afgesloten hoe lang het zou duren voordat een gehangene de geest had gegeven. Bizar ! Maar toch veelzeggend over de toenmalige tijdsgeest en kapitalistisch kastensysteem. Sinds 1820 waren er geen verhangingen meer.

Zowat de bekendste gevangene, die er zelfs tweemaal zat, is Eamon de Valera, de latere president van Ierland. De overheid durfde hem niet executeren vanwege zijn Amerikaanse afkomst.

Naast de filmen bovenaan vermeld zijn er nog een aantal in Kilmainham opgenomen : The face of Fu Manchu met Christopher Lee, The Italian Job, The Whistle Blower met Michael Caine, 24, the movie met Kiefer Sutherland en in 2008 The Escapist met Brian Cox.

Voor mij was dit een beklijvend bezoek en inderdaad soms met tranen in de ogen !


zondag, juli 26, 2009

FAILTE ! -aperitiefje-

Dit Iers rockgroepje nam in 1982 een song op in Kilmainham Gaol die echter, volgens mij toch, nooit op een cd verscheen.
Kilmainham Gaol : mijn vervolg door Dublin !

FAILTE ! -De mannen uit Vik-

Zoals ik in vorige al zei kan je rechtstreeks, via de boogbrug, van Christ Church naar het Kapittel er van en van daar naar een tentoonstelling 'Dublinia'. Ik verkoos even buiten te gaan en de officiële ingang van dit gebeuren te gebruiken. Een groot spandoek maakte duidelijk dat het hier om een tentoonstelling gaat over 'The Viking World' , de mannen uit Vik. Vik is het oude noorse woord voor 'baai' of inham. Dit is momenteel de meest aangenomen oorsprong van het woord 'Viking'.
Een andere verklaring, die nog altijd opgang maakt, uit het oud-Noors is : Man die op zee vecht.
Beiden lijken mij aannemelijk.
Zoals iedereen weet is 'Noormannen' ook een wereldverspreide naam voor dit illustere volkje. Als polyglotte Vlaming herkennen wij hierin natuurlijk de naam 'Normandië'. Denk je hierover even na dan merk je dat de geschiedenis en de invloed van deze heren véél verder gaat dan op het gedacht blijkt. Nu nog altijd ondergaan wij de invloed hiervan.
Verdiep je je even in de geschiedenis van West-Europa, of bezoek je Ierland, dan word het duidelijk dat er een voortdurende strijd was tussen koningen en ridders die Normandische 'roots' hadden.
Ook veel verder waren de Vikings bekend : Was het Eric De Rode die Amerika ontdekte of was het die Ierse monnik (die ik beschrijf in mijn reisverhaal over Ierland van enkele jaren geleden), of was het toch die Genovees in Spaanse opdracht Christofer Columbo ?
In het midden-oosten had je vroeger het 'Heilig Roomse Rijk' met Byzantium (Istanbul) als hoofdstad, omgeven door vijandige staten en heersers. Zoals het elke zichzelf respecterende vorst behoort, had ook de keizer van dit rijk bodyguards, lijfwachten. En die lijfwachten waren ... inderdaad, Vikings.
In de vroege middeleeuwen zakten Zweedse ontdekkers via de rivieren af naar het huidige grondgebied van Rusland dat vooral bevolkt werd door Slavische stammen. Zij voerden oorlog, dreven handel en uiteindelijk vestigden zij er zich. De Slavische bevolking noemden hem : de mannen met rood haar. In nu is rood in het toendertijd Slavisch toch 'Roes' zekers ! De stap naar 'het land van de 'Roes' naar Rusland is dan vlug gezet.
Een veel herkenbaarder invloed van de Vikings vinden wij ook in onze taal, in de namen van onze weekdagen. De oude Noordse en Keltische beschavingen kenden een week niet als kalender indeling. Zij noemden de dagen naar gebeurtenissen of goden. Je kon dan ook verschillende dagen met dezelfde naam na elkaar hebben : maandag komt van 'mentag', de dag dat de volle maan ongeluk bij de mensen brengt (herken je ons maandagmorgen product ?). De dinsdag was de dag dat er recht werd gesproken door het 'thing' de oudnoorse rechtbank. Een 'rechtszaak' is trouwens, met een oud-nederlandswoord, een 'geding'. Ook het Noorse parlement noemt de 'Thing'. Op de woensdagen ging men vol eerbied op de grond liggen om van de oppergod Wodan allerlei zegeningen af te smeken. De oorlogsgod Thor (haha eindelijk de vechtsporten !) werd dan weeral volop eer aangedaan op de donderdagen (en het kon donderen als Thor met zijn paard Sleipnir door de hemelwolken reed en bliksems rondslingerde !). Onze vrijdagen zijn dan weer genoemd naar de dochter van Wodan, Freya, een lief maar beslist meiske.
Heb je ook al eens veekoopmannen bezig gezien ? Die in elkaars handen staan te kletsen tot ze er blauw van zien ? Ook nog iets dat stamt uit de Viking geschiedenis. Meestal konden die vroeger niet schrijven en daarom was een open hand het waarmerk van eerlijkheid en oprechtheid en vredelievendheid. Probeer maar eens beleefd en vredelievend te zijn met een zwaard in je hand.
Pas onlangs is het veranderd, maar wie erfde vroeger de koningstroon in België ? Juist, de oudste zoon of de eerste mannelijke opvolger in lijn. Dit gebruik gaat ook terug tot de Viking gebruiken. Dit Viking gebruik zorgde voor een overschot aan jonge mannen die niets hadden en er dus op uit moesten om hun kostje te verdienen : geen land, geen centen ! Dan ga je het toch zoeken waar het is !

Dat ze veroveraars waren weet iedereen en iedereen heeft al boeken gelezen of filmen gezien over hun leven, hun daden, enzovoort. We kennen ook hun schepen : de drakkars. Een soort galeien met op de boeg een drakenkop. Verschenen die aan de kust dan kon je best je biezen pakken ! Er waren echter ook schepen zonder drakenkop, de schepen van de handelaars die volgden in het zog van de plunderaars. Die werden 'knarr' genoemd.
Dat de kerk honderden jaren lang tekeer ging tegen de Vikings is ook normaal. In eerste instantie kwamen die naar hier om te plunderen en waar zat de rijkdom ? In de kerken en kloosters.
Toen de Vikings hier gesetteld waren, gingen zij zich meer met andere dingen bezig houden. Er waren ook heel bekwame ambachtslui bij en West-Europa was toe aan een opsmukbeurt. Zij bouwden huizen, kerken en ontwikkelden kunsten. Van ongeveer die tijd stamt ook het gebruik om hun schilden op te smukken met allerlei tekeningen en afbeeldingen. Voordien waren het meestal onheilafwerende symbolen die er op stonden. De mensen die dit deden werden 'schildenmakers' genoemd. Het vak 'schilder' was geboren !

DUBLINIA
Het museum heeft verschillende verdiepingen en elke verdieping vertelt een verhaal uit een bepaalde periode van de geschiedenis : met foto's, gebruiksvoorwerpen, voorstellingen uit het dagelijks leven, enz.. Natuurlijk is er bovenaan ook de gebruikelijke museumwinkel waar je allerlei souveniers kan kopen uit de Vikingtijd en uit het hedendaagse Ierland. De nep-hoorns vliegen er de deur uit.
Wil je alles op je gemakske bekijken dan heb je toch vlug meer dan een uur nodig en altijd staan de mensen van daar je bij om uitleg te geven.
Hoogtepunt van de tentoonstelling was voor mij de gereconstrueerde drakkar uit Roskilde.
Minder positief, maar daar kan de organisatie niet aan doen, was een kwetterende groep Italiaanse pubers, zo'n vijftigtal, die meenden dat ze Vikings waren.
Ik hoor graag Italiaans maar dit was net iets te veel en dus was ik blij dat ik rust vond op de bus van Neil die richting Phoenixpark reed. En daarna tijd voor een Guinness !

zaterdag, juli 25, 2009

FAILTE ! Henry VIII

De zon was nog verborgen achter een wolkensluier 's morgens. Geeft wel een beetje raar effect aan de foto's.
Eens te meer was ik bij de eersten om on-te-hoppen bij Neil. Hij was ditmaal blijkbaar in een leraarsbui (nieuw woord !) want hij vroeg ons of we ook wisten dat Ierland (Ireland) ook nog anders genoemd word ? Natuurlijk wisten ik en de andere vroege vogels dit. Haha ! Beautifull ! Maar weten julie ook waar de naam 'Eire' of 'Erin' vandaan komt ? Hier liet onze kennis het afweten. Trots omdat hij ons weer iets kon bijleren vertelde hij ons dat dit de naam was van een Keltische prinses uit een ver verleden. Een zo aanbiddelijk kind dat bijna alle Keltische stammen haar erkenden. De andersdenkenden noemden het grondgebied van die stammen 'het land van Eire'. Vandaar.

Nu vragen jullie je waarschijnlijk af wat die titel 'Henry VIII' eigenlijk wil zeggen ? Gewoon de naam van de Engelse koning die voor de zoveeltste maal wou trouwen, geen toelating kreeg van Rome en daarom afscheurde. Hij noemde zijn kerk 'the church of England' , stelde zijn voorwaarden aan de geestelijken en trouwde toch voor de zoveelste maal. De Anglikaanse kerk was ontstaan.
Vermits Ierland toen onder Engels gezag stond volgden vele bisdommen deze afscheuring. Later bleven zij broederlijk (is dit niet christelijk ?) naast elkaar bestaan. Nu spreekt men, wanneer men de Anglikanen bedoeld, als 'the church of Ireland'. En nu is Christ Church Kathedraal , die ik vandaag wou bezoeken, toch Anglikaans zeker.
Ik zei het al : je kan Dublin niet bezoeken zonder een duik in de geschiedenis. Dus nu ook weer.

CHRIST CHURCH CATHEDRAL
De snode Vikingen hadden blijkbaar een meer profaan gehalte gekregen. Zij waren het die in1038 op de plaats van de huidige kathedraal een kerk bouwden. Dit in opdracht van hun toenmalige Deense viking koning van Dublin, Sitruic Silkenbeard.
Zijn huidige vorm kreeg de kerk in ongeveer 1172 door toedoen van een Normandische ridder, Richard de Clare, bijgenaamd 'Strongbow'. Aartsbisschop Laurence begon toen ook de Keltische tradities aan te passen aan meer Europese maatstaven. De kanunniken werden Augustijner monniken en de lithurgie werd ook aangepast. In 1530, met Henry VIII, weer hervormingen (reformatie).
In de nederlandstalige folder kan je lezen : Het geloof is hervormd, maar de opvolging ononderbroken, het is een directe opvolging van zowel het Keltische als het middeleeuwse Christendom en een continuïteit van de Enige Heilige en Apostolische Kerk van Christus.
Of je dit nu hoogdravend vind of niet, feit is dat er altijd een boel geestelijken zijn om je welkom te heten, onafhankelijk van welk geloof je hebt of zelfs niet gelovig bent. Je bent een broeder en zal daarom gezegend worden door God die er voor iedereen is. Toch wel een beetje mooi ! Op één van de bogen kan je lezen :
Go mbeannai Dia dhuit.
Vraag me niet hoe je het uitspreekt, het wil gewoon zeggen : God bless you.

In de kathedraal zelf zijn een aantal kunstwerken te bezichtigen : het graf van Strongbow, de kerkbank voor de burgemeester, de houders van het Grote Zwaard (later hierover meer) en de scepter, de staatsbank voor de president van Ierland, verschillende kapellen van ridders, heiligen, enz... Er is ook een gigantische crypte met een ongelooflijk mooi gewelf. Hier staan ook een aantal 'schatten' die je niet mocht fotograferen.Heel bijzonder is een overdekte brug die verbinding geeft met het Kapittelhuis en vandaaruit met een tentoonstelling 'Dublinnia'. Maar dat is voor straks !

Ik ben niet echt een pilaarbijter maar heb toch wel genoten van dit bezoek. De hartelijkheid die de geestelijken uitstraalden waren helemaal niet missionerend.

Later, op de bus, vertelde Neil dat de kerk een hoogst ongewoon relikwie herbergde, wat ik echter niet had gezien : een gemummifieerde kat en muis !

Tussendoortje

Ik ben ondertussen ook begonnen met foto's op mijn album te plaatsen, weliswaar nog onbewerkt. Naarmate mijn reisverslag vordert worden die ook aangevuld.

FAILTE ! - Slainte ! -

Na het historisch/religieuze bad van daarjuist wou ik nu wel eens iets wereldlijker doen. Geïnspireerd door het standbeeld van de brouwer/weldoener aan de zij-ingang van St.Patrick's, hopte ik on voor een bezoek aan het Guinness Warehouse. De volgende stop op de Tour bus.
Na de vraag of wij, bezoekers aan de kathedraal, een beetje heiliger geworden waren gaf Neil nog een kleine uitleg over het voorvoegsel 'Kil' in vele Ierse namen zoals Kildare, Kilkenny,Kilmainham, enz... 'Kil' is de moderne schrijfwijze van het Keltische 'Cill' en betekent 'kerk' (in oorsprong eigenlijk cel). Al deze namen hebben dus vroeger iets te maken gehad met een kerk of kloostercel in de buurt.

GUINNESS WAREHOUSE
In de 18de eeuw brouwde een Londonse brouwer, in opdracht van enkele reders, een biertje om de dokwerkers die de schepen laden en losten, de vrachten op hun schouders droegen, beter te laten werken. Al vlug kreeg het de naam 'Porter' omdat het vooral de havenarbeiders waren die het dronken en het had méér dan succes later bij anderen.
In 1725 werd in Celbridge, County Kildare, Arthur Guinness geboren. Hij leerde bier brouwen van zijn vader. Maar in 1759 kreeg hij een geweldig idee : Hij tekende een 9000 jarige overeenkomst om de St.James's Gate Brewery in Dublin te huren voor de prijs van £ 45 per jaar. De brouwerij was maar 4 hectare groot en er was weinig, en dan nog ouderwets, productie materiaal aanwezig.
Omdat de Porter zo goed werd verkocht, ook in Ierland, begon hij met Porter te brouwen. In 10 jaar tijd bouwde hij de brouwerij zodanig uit dat hij begon te exporteren naar Engeland. Een huzarenstukje ! Dit volbracht hij niet alleen. Hij had vrij revolutionaire ideeën. Alleen al het feit van zijn huurovereenkomst bewijst dit. Hij kende zijn wereld ook. Hij wist dat hij alleen maar succesvol kon zijn met goede medewerkers, van de hoogste tot de laagste. Zijn personeelsbeleid was daarom zijn tijd ver vooruit : hij betaalde zijn mensen tot 20% meer dan toen gebruikelijk was, aan de weduwe van een overleden werknemer gaf hij een overlevingspensioen, hij betaalde vrije dagen (bestonden toen niet), hij zorgde voor gratis gezondheidszorg voor zijn personeel, hij bouwde scholen en zorgde voor onderwijs voor zijn werknemers en hun kinderen.
Op privé vlak ging hij ook serieus tekeer : hij had, samen met zijn vrouw Olivia Whitmore, 21 kinderen waarvan er slechts 10 volwassen werden.
Toen hij overleed nam zijn zoon Arthur Guinness II het bedrijf over en bouwde het verder uit tot de grootste brouwerij in Ierland.
In 1862 vond de beheerder van de derde generatie Guinness dat het tijd werd om te stoppen met het brouwen van die verschillende soorten Porter. Hij registreerde een trade mark voor de biernaam 'Guinness'. Weer een schot in de roos want de brouwerij groeidde nog steeds.
Bij het einde van de 19de eeuw werden er 1,2 miljoen vaten Guinness Stout gebrouwen, het fabrieksterrein was gegroeid tot 60 hectare. Guinness was toen de grootste brouwerij ter wereld en ook overal te verkrijgen.
Nog altijd zijn er leden van de Guinness familie betrokken bij het beheer van de brouwerij. Vandaag worden er, over heel de wereld, 10 miljoen 'pints' Guinness dagelijks gedronken.

GUINNESS BOOK OF RECORDS
Ongelooflijk maar waar, dit is ook een verwezenlijking van één van de Guinness beheerders. Om de mensen langer in een pub te houden moeten ze kunnen praten over interessante dingen. Daarom liet hij een boek drukken met daarin allemaal opmerkelijke prestaties. Terwijl zij, uiteraard, genoten van een goede Guinness werd hun algemene kennis een beetje bijgespijkerd.
Destijds moesten de pubhouders hun pint ook volgens de regels van de kunst tappen : ze moesten in de schuimkraag een klavertje laten verschijnen. Heb je geluk dan kan je dat vandaag nog tegenkomen.
Omdat Guinness zowat het bekendste exportproduct was van Ierland kozen de bazen ervoor om het Ierse nationaal symbool, de harp, als logo te gebruiken.

Later, toen wij terug in de Tourbus zaten, maakte Neil er ons opmerkzaam op dat dit niet helemaal correct is. Guinness heeft inderdaad de Ierse harp als logo, maar dan wel het spiegelbeeld. De overheid vond dat de Ierse harp niet zomaar commercieel gebruikt mocht worden.

GUINNESS WAREHOUSE
Is tegenwoordig het meest bezochte 'monument' in Ierland. Je zal dit wel merken als je het bezoekt.
Dit bezoek is opgevat als een bezoek aan een grote pint. Nadat je een ticket hebt gekocht ga je naar de eerste verdieping waar je bezoek start met een korte uitleg van een hostess. Natuurlijk is hier ook de winkel waar je allerlei souvenirs kan kopen (bijvoorbeeld een zwarte polo Yves !).
Je doorloopt vervolgens heel het brouwproces op verschillende verdiepingen. Volgens hen word er nog steeds gebrouwen met de oorspronkelijke materialen : water, gerst, hop en gist.
Ergens onderwege kan je proeven van het bier na de hoofdgisting, voor het gelagerd word en de uiteindelijke smaak is bekomen.
Je komt ondertussen hoger en hoger in de 'pint'. Ben je op de derde verdieping dan is volgens mij het meest belangrijke wel geweten.
De vierde verdieping is gevuld met de 'Guinness 250 Ebhibition' omdat de brouwerij dit jaar 250 jaar bestaat.
Voor de meeste toeristen is het hoogtepunt binnen bereik : een bezoek aan de Gravity Brewery Bar waar je een deugddoende pint Guinness krijgt ! Van hieruit heb je ook een formidabel uitzicht over Dublin. De bar staat zowat centraal op de foto, onder de benaming de top van het gebouw links naast de lichttoren.
Een Guinness ging er bij mij altijd goed in : lekker, niet bitter en met een alcoholpercentage van maar 4,3 procent. Toch mee oppassen ! Bijvoorbeeld moest je Nigeria bezoeken. Daar word een Guinness gebrouwen van 8% !

Je moet als toerist de brouwerij bezocht hebben en natuurlijk enkele 'obligate' souveniertjes kopen.

Na het bezoek, en on-gehopt te zijn, vertelde Neil dat de Dubliners graag willen vertellen dat het water waarmee de Guinness gemaakt word afkomstig is van de Liffey. Onmogelijk zei hij, want dit water is zo dood als een pier en bovendien verschikkelijk vervuild. Je zou gewoon sterven als dit zo was.
Hij was blijkbaar in een lyrische bui. Bij hem maakt bier de tong los, zei hij, of dit bij ons ook zo was ? Dit ontlokte hem een uitspraak van een bekende Ierse dichter/schrijver/filosoof, William Butler Yeats : Er zijn geen vreemden hier, alleen vrienden die je nog niet hebben voldaan.

SLAINTE !
(uitgesproken als ergens tussen 'sloontje' en 'slaantje'
Gezondheid !

vrijdag, juli 24, 2009

FAILTE ! De 'Shamrock'

Een voorbij denderende trein wekte mij om ongeveer 6u30. Ondanks mijn vrees had ik er de hele nacht geen last van gehad. Vermits ik gisteravond de werking van de douche al had getest werd het er geen koude. Daarna tijd zat om naar de 'breakfast suite' te gaan.
Haha !! Een echt Iers ontbijt : spiegeleitjes, spek, bonen in tomatensaus, worstjes, black- en white pudding, toast en koffie. Verschillende granen, yoghurt, confituur ontbraken ook niet. Maar geen ander beleg, geen kaas of zoiets. Volgens de kirrende dame van een ouder echtpaar aan de tafel naast mij was vooral de blackpudding 'lovely'. Ik vond het gewoon iets te zoute stukjes beuling, niks om over naar huis te schrijven (tiens, ik doe dat toch nu). Enfin, het ging er wel in. Een goede bodem om Dublin plat te lopen ! Tenminste tot aan de bushalte aan het kruispunt van 0'Connellstreet waar de 120m hoge 'Spire' staat.
Good morning sir, how's the craic ?
De welkomwoorden van Neil ! En ... haha, dat kende ik, dus : Very fine, the craic is good ! Was dan ook mijn antwoord. Van ons Freya en van een vorige reis naar Ierland kende ik het woordje 'craic' (zowat uitgesproken als krak). Het betekent lol, stemming, gevoel, maar kan ook over gebeurtenissen, gevoelens, schandalen gaan.
Blijkbaar was Neil in een goede stemming. Hij begon direct uitleg te geven over The Spire : dat de meeste Dubliners dit monument nu wel goed vonden, maar dat het teveel gekost had, dat er vele bijnamen voor waren, zoals 'the stiletto in the ghetto', de 'rod to God', de 'erection at the Intersection' en de 'stiffy by the Liffey'.
Enfin het was die Liffey die wij overstaken via de O'Connellbrug. Via Westmorelandstreet reden we naar Trinity College met zijn vermaarde Old Library en het 'Book of Celts'. Tijdens een vorig bezoek bezocht ik dit uitvoerig en liet het dus nu, letterlijk, links liggen.
Het stukje Westmorelandstreet van de Liffey tot aan Trinity is ongeveer een tweehonderdvijftig meter lang maar heeft een bewogen geschiedenis. Het maakte vroeger bij de Vikings deel uit van hun nederzetting en er was een grote slavenmarkt gevestigd. Vikings kochten en verkochten er Kelten om dienst te doen als galeislaaf, bouwvakker, enz...
We reden verder om tenslotte, na diverse andere stops, halt te houden aan Saint Patrick's Cathedral.
Pff ! Een kerk, hoor ik jullie al zeggen. Inderdaad, maar wat voor één, en van en voor wie ?
Saint Patrick is niet zomaar de eerste de beste heilige. Hij is de patroonheilige van Ierland en op zijn naamdag, 17 maart, is het Ierse Nationale feestdag. Niet alleen in Ierland, maar over de hele wereld word dit gevierd. Iedere Ier zal je kunnen vertellen wat dit feest inhoud.
Terug eventjes de geschiedenis induiken :
Voor zijzelf het onderwerp werden van invallen en onderdrukking deden de Ierse Kelten geweldig aan dit spelletje mee. Als onbeschaamde rovers plunderden zij hun Britse buren. In Wales, nochtans ook Keltisch, roofden zij slaven waaronder een 16 jarige jongen, Maewyn Succat. Hij wist echter zijn gevangenschap te ontvluchtten naar het vasteland, naar Gallië en Italië. Hij verbleef in het klooster van Lerins bij Nice waar hij priester gewijd werd. Hij maakte carriere en werd zelfs bisschop van Auxerre. In een visioen werd hem duidelijk dat hij terug naar Ierland moest om daar de heidenen te kerstenen. Omwille van zijn kennis van de Ierse taal en mentaliteit werd hij daar ook een soort bisschop. Ondertussen had hij de naam van Patricus aangenomen. Hij richtte tal van scholen en kerken op en schreef een bekende aanklacht tegen de prins van Wales die de christenen wreed behandelde.
Er bestaan vele legendes over hem. Die van het verdrijven van slangen met zijn donderende stem waardoor Ierland slangenvrij werd. Maar in het bijzonder die van het klaverblad, de shamrock. Patricus zou aan de niet gelovigen het mysterie van de heilige drievuldigheid hebben uitgelegd met behulp van witte klaver : drie blaadjes op één stengel. Vandaar dat het klaverblad de nationale bloem van Ierland is en de officiële kleur groen is.
In vele streken van Ierland offert men nog altijd een zwarte haan opdat het op zijn feestdag mooi weer zou zijn. Natuurlijk gaat dit feest gepaard met de nodige spijzen en vooral véééééél drank.

Terug naar de kathedraal. Een legende zegt dat bisschop Patrick de heidenen doopte in een bron die ooit in het park naast de kathedraal lag. Sinds de vijfde eeuw staat er wel een kerk. De Noormannen bouwden in 1191 een stenen kerk en sinds ongeveer 1749 heeft de kathedraal haar huidige vorm.
Saint Patrick's Cathedral heeft altijd een grote bijdrage geleverd aan het Ierse leven. Het was hier dat in 1742 voor de eerste maal de Messias van Händel werd opgevoerd door het plaatselijke kerkkoor in samenwerking met het protestantse van de Christ Church Cathedral.
Er waren ook verschillende bekende dekens, zowel plaatselijk bekend als internationaal. Wat dacht je bijvoorbeeld van Jonathan Swift ? ... Gullivers reizen ? Valt hij ?Er liggen graven van Cork en Kildare begraven naast vooraanstaande Hugenoten. De kerk is ook de thuisbasis van de Knights of Saint Patrick, een door King George III in 1783 gestichtte ridderorde. Enfin, de kathedraal belichaamt de geschiedenis en het erfgoed van het Ierse volk vanaf de vroegste tijden tot aan de dag van vandaag.
Er ontbreekt nog één naam om het compleet te maken : diegene die in de 19de eeuw het grootste deel van de restauraties sponsorde, Sir Benjamin Guinness.



FAILTE ! Aangekomen - Daniel O'Connell

Daniel O'Connell is geboren op 6 augustus 1775 in Cahirciveen, County Kerry, in een tamelijk welgestelde familie. In 1791 ging hij, gesponsord door het hoofd van de O'Connellclan studeren in Europa, in St.Omer en Douai.
Eens terug in Ierland, in Dublin, kreeg hij interesse in politiek, beïnvloed door de werken van Tom Paine, Jeremy Bentham en William Goodwin. Hij werd in 1798 advocaat. Hij was voorstander van religieuze tolerantie, vrijheid van denken, democratie en scheiding van kerk en staat. Voor die tijd vrij radicale politieke standpunten in Ierland. Hij werd lid van de 'United Irishmen' een beweging die zich liet inspireren door de Franse revolutie. Hiervoor werd hij door de Engelsen gearresteerd en gevangen gezet. Na zijn vrijlating, hij bewaarde zijn politieke ideeën, ging hij niet verder met rebeleren zoals daarvoor maar trachte hij in het parlement verkozen te worden. Dit lukte vrij aardig en hij kreeg een zekere naam en faam.
In 1815 stichtte hij de 'Catholic Emancipation Movement'. Hij hield massatoespraken en maakte duizenden armen lid van zijn beweging voor 1 shilling per jaar. Zijn gedachten en waarden mondden uit in de 'Act of Union'. Hij weigerde geweld te gebruiken maar waarschuwde de (Engelse) regering dat er, indien er geen hervormingen kwamen, de Ierse massa's zouden luisteren naar lui die wél geweld voorstonden.
In 1830 werd Daniel O'Connell een opgemerkte figuur in de 'House of Commons'. Hij was actief betrokken bij verschillende campagnes voor hervormingen van de wet op bijv. het gevangeniswezen, afschaffing van slavernij.
In 1841 werd hij de eerste katolieke burgemeester van Dublin. Hij bleef de (Engelse) overheid waarschuwen dat er dringend hervormingen moesten komen. Anders zou het volk in opstand komen. Weer werd hij gearresteerd in opdracht van de Britse eerste minister Sir Robert Peel.
Na één jaar werd hij vrijgelaten en onthaald als in held door het volk.
In 1845, tijdens de Irish Famine, de grote hongersnood, vroeg hij vergeefs hulp voor de noodlijdenden aan Engeland. Ondertussen was er afscheiding gekomen in zijn beweging en een groep 'Young Ireland' wou directere actie.
In maart 1847 werd O'Connell ziek en ging hij op pelgrimstocht naar Rome. Hij stierf op deze reis op 15 maart 1847 in Genua. Zijn hart is begraven in Rome, zijn lichaam in Dublin.
Naast zijn bijnaam 'the Liberator' kreeg hij ook de bijnaam 'the Emancipator'.


FAILTE ! Aangekomen

Ongelooflijk ! Nooit meegemaakt ! Aan de incheck balie op Zaventem stond niemand ! Blijkbaar dus nog alle keus om een goede zitplaats in het vliegtuig (alhoewel die bijna allemaal hetzelfde zijn).
Na de mini striptease bij de controle, eventjes op blote voeten verder, de lange wandeling naar de gates, helemaal teneinde.
Het werd zowat tijd om te 'boarden' en er was nog verdacht weinig volk. Dus toch maar eens gaan kijken of er iets veranderd was. Inderdaad : vlucht EI638 naar Dublin had een andere gate toegewezen gekregen.
Geen probleem ! Toch ruim op tijd op mijn plaats vast geklikt. De hostessen hadden juist hun turnoefeningen achter de rug en 5 snoepjes later waren we op vluchthoogte. Duur van de vlucht 1uur en 20 minuten. Daarom geen gratis etentje. Je kon wel iets kopen. Mijn koffie was maar juist op wanneer de piloot vertelde dat de daling werd ingezet. Weer 5 snoepjes later zijn we veilig geland op Dublin Airport. Een tiental minuten later stond ik buiten in een zonovergoten Dublin. Goed begin !
Met mijn van tevoren gekocht Freedom ticket direct op een 'Airlink' bus naar het centrum van Dublin, eindhalte aan Busaras, het centrale bus station aan Storestreet. Vandaar een zevental minuutjes wandelen naar Amienstreet, het Nord Star Hotel (memeber of the Regency group) aan Connelly station.
Deze 'stations'wijk in Dublin ligt iets ten noorden van de Docklands, ten oosten van Gardinerstreet en geeft toch een wat groezelige indruk. Blijkbaar aan renovatie toe. Gezien de bouwwoede in the Docklands zal dit zeker gebeuren.
Het hotel zelf, volgens de info over Connelly station, maar in werkelijkheid bijna onder de spoorlijn, gaf ook een ietwat 'vergane' glorie indruk. Toch heel vriendelijk onthaal. De kamer was goed genoeg, niet extra, maar met 'coffie/thea facility'. Er was voldoende opbergruimte dus mijn koffer was vlug uitgepakt.
Ondertussen was het al middag. Tijd om iets te gaan drinken en/of eten. Ik kende de weg ondertussen naar de Busaras in Storestreet dus langsdaar naar O'Connellstreet. Vlak over de Busaras zag ik een terrasje dat mij wel aantrok. Eén van de weinige terrasjes trouwens in Dublin. De koffie en de sandwich smaakten mij wel, de dienster was heel vriendelijk en ik besloot hier nog eens terug te komen. Het werd zowat mijn begin- en eindstek tijdens mijn Dubliner uitstappen. Een echte aanrader : café Le Monde in Storestreet, vlak over de Busaras.
Inwendig gesterkt op naar O'Connellstreet om alles eens te gaan bekijken. Aan het standbeeld van O'Connell is een halte van de Dublin Bus Tour, de hop-on-hop-off waarvan ik een Freedom Ticket had. Een rit door Dublin van ongeveer één uur en half. De ideale manier om eens langs de voornaamste bezienswaardigheden te rijden. Hier maakte ik kennis met 'Neil O'Share', de onovertroffen busdriver ! Het werd één van de plezantste ritten die ik ooit maakte. Vol humor, maar ook met melancholische momenten. Kortom : met een lach, maar ook met een traan.Je kan in Dublin, in heel Ierland trouwens, niet naast O'Connell kijken, één van de grondleggers van het moderne Ierland. Eén van zijn bijnamen is 'The Liberator' wat voor zichzelf spreekt !
Zoals je ziet op de achtergrond was er ondertussen een weersverschuiving geweest en hing een regenbui als echt Iers welkom in de lucht. Het bleef bij die dreiging maar de temperatuur daalde een heel stuk.
Terug aan mijn vertrekpunt was het hoog tijd geworden om te genieten van een échte Guinness, uiteraard in Le Monde, Storestreet !
In een volgende publicatie ga ik iets dieper in op de figuur van O'Connell, zowat DE trots van Dublin en Ierland.

FAILTE ! - Het begin

Ontdekkingsreizigers naar Dublin (of Ierland) weten van tevoren dat het groene eiland een eeuwenoude beschaving kent. In de prehistorie leefden er al mensen. Bewijzen hiervan zijn de monumentale graftomben die deze neolitische boeren en veehouders bouwden.
Zo'n 700 jaar voor de gebeurtenissen in het Midden-Oosten, waar nu Israel pronkt, werd het land ingenomen door horden Kelten afkomstig van het vasteland. Zij vestigden hier een rijk waarin een kleine duizend jaar niks veranderde. Tot op heden is die invloed merkbaar. Niet alleen in de taal maar ook in de Ierse 'ziel'. Toen St.Patrick in 432 voet aan wal zette en zijn Christendom invoerde namen de Ierse Kelten dit vrij vlug over en kende het Keltisch (of Iers) Christendom een gouden eeuw.
Ook de Vikingen zagen wel iets in deze contreien en streken hier gretig neer. Ook hiervan zijn meerdere sporen terug te vinden.
Op de plaats van het huidige Dublin waren toen twee belangrijke nederzettingen : Eén van de Vikings, An Dub Linh, en één van de Kelten, Baile Ath Cliath. De Engelse naam 'Dublin' is duidelijk afkomstig van de Vikings, de huidige Keltische (of Ierse) naam 'Baile Atha Cliath' van de Kelten.
De Viking naam betekent 'zwarte poel'. De Keltische (of Gaelic) naam betekent 'waadbare plaats over het hekken', de plaats waar men de rivier kon oversteken.
Later in de geschiedenis probeerden de Engelsen, die Ierland een wingewest vonden en de Ieren minderwaardige mensen, het Gaelic te verdrijven. De taal werd verboden en wie ze dierf gebruiken werd gemarteld of vermoord. Deze minachting duurde eeuwen en eindigde (?) pas in het begin van de 20ste eeuw !
Nu is Gaelic de tweede taal in Ierland en hard op weg de eerste taal te worden. Sinds Ierland in de E.U. is, is het trouwens de 23ste E.U. taal.
In Dublin (en het grootste deel van Ierland) vind je op alle officiële borden en wegwijzers tweetalige opschriften : Engels en Gaelic. In het westen van Ierland, in de graafschappen Donegal, Mayo, Galway en Kerry, het schiereiland Dingle, vind je de Gaeltacht-regions. Hier is Gaelic de eerste taal. Wanneer je bijvoorbeeld Connemara bezoekt zal je eerst in het Gaelic en dan pas in het Engels worden aangesproken.

Ik hoed mij ervoor een geschiedenisboek te schrijven, het zoveelste in de rij, wat bijzonder moeilijk is. Het huidige Dublin (en Ierland) is doordrengt van geschiedenis. In iedere straat, op elk plein, zie je wel een verwijzing. Maar er is véél méér !

De Ierse (of Gaelic) ziel waar ik hierboven over had is nog altijd doordrongen van één van de belangrijkste Keltische wetten : gastvrijheid ! Heel herkenbaar voor ons Vlamingen. Wij hebben eigenlijk ook Keltische roots. Daarom hebben velen het gevoel om 'thuis' te komen.
FAILTE !

donderdag, juli 23, 2009

FAILTE !

Welkom ! Leek mij een goede titel om mijn Dublins reisverhaal te benoemen : Failte ! (uitgesproken 'fajltje). Ondertussen kreeg ik groen licht van ons Goedele om er mee te beginnen. Kwestie van 'aperitief' !
Er zijn natuurlijk al honderden reisverhalen over Dublin geschreven. Het vroeg dus wel wat denkwerk om te proberen dit 1001 een beetje origineel te maken zodat Dublin- en Ierlandkenners er toch nog wat aan hebben.
In Dublin heb ik veel gebruik gemaakt van mijn Freedom Ticket van de Dublin Tour Bus. Ik weet het, je kan bijna alles ook te voet doen en voor de prijs van dit ticket kan je een paar maar gaan eten. Maar de 'kleine verhaaltjes' die de buschauffeurs je vertellen zijn gewoon onbetaalbaar. Je vind die in geen enkele gids. Ik had het geluk enkele malen in het gezelschap van Neil, een buschauffeur, te mogen meerijden. Een fantastische kerel die 'inside information' gaf, moppen vertelde, liedjes zong, kortom : éné van goud ! Ik ben zijn achternaam vergeten maar hij deelde zoveel mee dat ik hem voortaan 'Neil O'Share' zal noemen.
Ik ga dan ook trachten om mijn verhaal als een busreis door Dublin te verhalen, onder leiding van Neil O'Share.
Uiteraard heb ik geen foto van hem, daarom een montage (waar hij helemaal niet op lijkt vanwege een bepaald Geert Hoste look-a-like).

Dus vanaf volgende publicatie :

FAILTE !
Door Dublin met Neil O'Share

TERUG IN 'T LAND !


Dinsdagavond zette Aer Lingus mij, en de andere passagiers, veilig terug af in Zaventem (Brussels). Tijdens de terugrit naar Oelegem zag en hoorde ik dat een nationale plensbui onze nationale feestdag alle eer had aangedaan. Maar dat hebben jullie zelf allemaal ook meegemaakt.
Voor mijn Dublins verhaal én foto's is het nog een beetje wachten. Ben nog duchtig aan het overpeinzen hoe ik het ga brengen. Wacht er in ieder geval mee tot ons Goedele terug is om het te publiceren. Kan ik lekker mijn meningen en ervaringen afstemmen op haar en Yves zijn gebeurtenissen !
Toch een klein voorsmaakje, een beetje een link tussen de vorige uitstap naar Kos en de huidige naar Dublin : bovenaan het postgebouw staat een foto van een griek, nl. Eusclapius, en die wou ik jullie niet onthouden !

dinsdag, juli 14, 2009

BIJNA !

Vandaag en morgen nog eens flink werken aan de fotoboeken van ons werk, naar het containerpark rijden met plastic afval. Dan mijn valies pakken en dondermorgen om 4u30 vertrekken naar Zaventem. Hopelijk is het een voorspoedige vlucht en land ik gezond en wel op de luchthaven van Dublin. Ik heb al gezien dat er een lijnbus is die van de luchthaven naar station Connelly rijd, wat vlak over het hotel in Amienstreet is. Handig !
Als ik eens bekijk wat ik allemaal wil zien denk ik dat deze korte vakantie iets te kort zal zijn. Dus een reden om daarna nog eens terug te keren.
In ieder geval : ik hou jullie op de hoogte.

dinsdag, juli 07, 2009

DUBLIN

De kogel is door de kerk ! Na de vele informatie die ik aan het inwinnen was over allerlei vakantiebestemmingen waren wij verleden vrijdag aan het praten over Dublin. Beide dochters en mannen vol lof. Toen moet ook in mij het zaadje ontsprongen zijn dat mij daar ook deed aan denken. Ik is al enkele jaren geleden dat ik daar nog was en er is nog zoveel te zien.
Dus 's avonds ik direct naar een site, toevallig Neckermann, die een last minute aanboden voor Dublin. Vanuit Brussel op 16.07 vertrekken rond 20u, naar een hotel over Connelly station, vlak aan O'Connellstreet, terug naar Brussel aankomst daar rond 20u op 21.07. Met de fikse korting die ik kreeg heb ik nog een Freedom Ticket voor drie dagen gekocht (en dan had ik nog over !).
Spanje zal dus nog eventjes moeten wachten !

zondag, juli 05, 2009

WEBSITE PROBLEMEN

De problemen die ik ondervind met de website van onze petanqueclub blijven maar duren. Vanmorgen kreeg ik de tip om belangrijke informatie zoals de telefoonnummers van het bestuur op mijn blog te publiceren. Dus daarom :
Willy V.W. 03.385.19.99 0474.521.428
Fred DW 0478.554.383
Rita C 03.484.48.88 0496.639.971
Danny vdW 03.484.40.84
Guy N 0472.475.643
Timothy DV 0473.471.504
Lokaal 03.464.25.02