FIRENZE, dag 5 deel 3

Dinsdag 18 april, namiddag.

Van aan de Duomo is het een (stevige) boogscheut naar de Piazza Santa Maria Novelta waar zoals ik reeds vermeldde, de gelijknamige kerk staat.

Santa Maria Novelta is een Dominikaner kerk, met aangebouwd klooster. Ik heb zelf kunnen vaststellen dat de paters er nog in een witte pij rondliepen. Pas in 1221 namen de Dominikanen bezit van de kerk die toen een pak kleiner was dan ze nu is. Oorspronkelijk, gebouwd in de 10e eeuw was het de kerk Santa Maria delle Vigne. De Dominikanen, die uit Bologna kwamen, hebben in hun geloofsijver en volgens de leer van hun stichter de H. Domenicus alles danig uitgebreid. Het is nu een machtig complex : een kerk met verschillende zijkapellen, tuinen, een klooster annex 'gastenhuis', eigen bakkerij, een groot plein voor de voordeur en verschillende huizen langs dit plein. Blijkbaar een rijke orde, wat je ook kon merken in de kerk. De gebouwen en de leerbeleving werden uitgetekend door Dominikaanse architecten. Gelijkaardige doeningskes vind je in heel Europa.

Als de Duomo het stadsbeeld van Firenze domineert met zijn koepel en zijn Campanile, dan domineert de Santa Maria Novelta zeker wat betreft interne mooiheid en historische rijkdom. Ik kwam zelden in een mooiere kerk ! Je kan er schilderijen bewonderen van de bekendste kunstenaars uit de Florentijnse en Italiaanse geschiedenis, al dan niet geschonken door bekende koopmanfamilie's. Er stond op één van de facade's het symbool van de Rucellai familie. Voor ons nobele onbekenden. Eén van hun telgen die blijkbaar niet in de wieg gelegd was om met centen om te gaan, is dan maar pater geworden. Het was flink meegenomen dat hij een stukje kon tekenen en ontwerpen. Giovanni di Paolo Rucellai werd één van de bekendste architecten van zijn tijd, weliswaar in het keurslijf van de Dominikaner traditie.

Zoals alle oude kerken heeft ook deze kerk het grondplan van een Latijns kruis met hoge zijbeuken. Ik leerde daar van een pater dat die zijbeuken er zomaar niet zijn omdat dat mooi is. Naarmate men hogere kerken begon te bouwen vreesde men voor de stabiliteit van de constructie. Door zijbeuken te bouwen werd die vergroot. Bij héél grote kathedralen bestaat de dakconstructie van die zijbeuken uit luchtbeuken, een soort open gewelven die je zeker al zag. Die werden dan opgesmukt met allerlei motieven, bijvoorbeeld waterspuwers. Zij waren in eerste instantie praktisch bedoeld. Door een open gewelf te maken leg je een pak minder gewicht op de dragende constructie. Slim hé van die oude mannen ! Santa Maria Novelta heeft geen luchtbeuken maar een gewoon pannendak.

Je mocht in de kerk natuurlijk ook geen foto's nemen. Ik had anders mijn toestel in aanslag, maar borg het weg. Hiervoor ging ik even op een kerkstoel zitten (da's gemakkelijker om toestel in tas en tas in rugzak te steken). Ineens ontwaar ik naast mij een beweging. Ik zag eerst naar links beneden en zal iemand in een wit lang kleed. Dan keek ik omhoog en zag pal in het gelaat van een vrij jonge pater Dominikaan die het blijkbaar op prijs stelde dat ik geen stiekeme foto's maakte. Zonder woorden, met mijn mimiek, maakte ik hem duidelijk dat ik het spijtig vond gezien de prachtige dingen die er te zien waren. Hij lachte en zei : Multi turisti ... parlato Italiano ? Op mijn 'piccolo' begon hij in het Engels te zeggen dat er teveel toeristen flashen met hun fototoestel en dat dit invloed heeft op de kwaliteit van de kunstwerken. Hij vond het respectvol van mij dat ik mij aan de voorschriften wou houden. Hij vroeg van waar ik was. 'Sono fiammingho' was blijkbaar voor hem het sein om mij mee te tronen naar een zijkapel waar een schilderij(tje) hing van een onbekende Vlaamse meester. Ik kon de goede man niet helpen en het is nog steeds een onbekende Vlaamse meester. Hij wenste mij nog veel plezier in de kerk (?), een goede vakantie en een vruchtbaar leven. (wat zou hij daarmee bedoeld hebben ?)

Een overzicht geven van de kunstwerken is eigenlijk onbegonnen werk. Je vind er werk van Giotto naast dat van Botticelli, van Di Toti tot Michelangelo (hij weer !), van Lorenzi naast Bonisegna, van Vasari naast Lippi. Kortom een groot deel van de Toscaanse school is hier vertegenwoordigd.

Ik heb dan ook enkele uren rondgedwaald vooraleer ik mij een beeld kon vormen van de kerk en al zijn zijkapellen. Voor een bezoek aan het klooster was het te laat geworden. Ik wou wel maar de goede paters hadden er genoeg van want zij hadden een sluitingsuur ingesteld waaraan ik tegen op liep.

Terug in het zonlicht, het was ook nog behoorlijk warm, richtte ik mijn schreden naar de Piazza della Republica. Ik had enkele dagen de toegangspoort van dit plein gezien en dacht dat daar ook nog wat te rapen was. Buiten een caffelatte viel er echter niet veel te beleven. Tijdens die stop zag ik in mijn gids dat ik, mits een straatje om, de Orsanmichelekerk kon aandoen, in oorsprong een korenbeurs die al bij de opening een gotische kerk werd.

Dus ik langs daar. Er was een mooi altaar te zien en de buitenmuren waren versierd met de patroonheiligen van de vier grote gilden van Firenze. Voor de rest was het niet zoveel soeps. Weer geen foto's mogen trekken en de catalogus trok ook al op niet veel. De foto van het altaar trok ik door de open kerkdeur. Een korte stop.

Op de Piazza del Signoria genoot ik van een typisch avondmaal op een met lichtjes verlicht terras : antipasta (alleen met tomatensaus), dan lasagna met een of andere vis, dit alles overgoten met enkele glazen rosso en als toetje een gelatti van pistache, citroen en straz.

Ik was juist op tijd in het hotel om in de bar (daar stond een grote tv) te kijken naar AC Milan / Barcelona. Het gezelschap van het hotelpersoneel was aangenaam. Zij vonden heel sportief dat Ronaldinho een kei is en dat de Milanese aanvallers iets te kort kwamen. Ik ben benieuwd of ze ook zo zouden reageren als het Fiorentina was dat speelde.

Ik wou de dag nog rekken maar dat lukte niet echt dus ging ik voor de laatste maal onder zeil in Firenze. Morgen ....