vrijdag, juli 24, 2009

FAILTE ! - Het begin

Ontdekkingsreizigers naar Dublin (of Ierland) weten van tevoren dat het groene eiland een eeuwenoude beschaving kent. In de prehistorie leefden er al mensen. Bewijzen hiervan zijn de monumentale graftomben die deze neolitische boeren en veehouders bouwden.
Zo'n 700 jaar voor de gebeurtenissen in het Midden-Oosten, waar nu Israel pronkt, werd het land ingenomen door horden Kelten afkomstig van het vasteland. Zij vestigden hier een rijk waarin een kleine duizend jaar niks veranderde. Tot op heden is die invloed merkbaar. Niet alleen in de taal maar ook in de Ierse 'ziel'. Toen St.Patrick in 432 voet aan wal zette en zijn Christendom invoerde namen de Ierse Kelten dit vrij vlug over en kende het Keltisch (of Iers) Christendom een gouden eeuw.
Ook de Vikingen zagen wel iets in deze contreien en streken hier gretig neer. Ook hiervan zijn meerdere sporen terug te vinden.
Op de plaats van het huidige Dublin waren toen twee belangrijke nederzettingen : Eén van de Vikings, An Dub Linh, en één van de Kelten, Baile Ath Cliath. De Engelse naam 'Dublin' is duidelijk afkomstig van de Vikings, de huidige Keltische (of Ierse) naam 'Baile Atha Cliath' van de Kelten.
De Viking naam betekent 'zwarte poel'. De Keltische (of Gaelic) naam betekent 'waadbare plaats over het hekken', de plaats waar men de rivier kon oversteken.
Later in de geschiedenis probeerden de Engelsen, die Ierland een wingewest vonden en de Ieren minderwaardige mensen, het Gaelic te verdrijven. De taal werd verboden en wie ze dierf gebruiken werd gemarteld of vermoord. Deze minachting duurde eeuwen en eindigde (?) pas in het begin van de 20ste eeuw !
Nu is Gaelic de tweede taal in Ierland en hard op weg de eerste taal te worden. Sinds Ierland in de E.U. is, is het trouwens de 23ste E.U. taal.
In Dublin (en het grootste deel van Ierland) vind je op alle officiële borden en wegwijzers tweetalige opschriften : Engels en Gaelic. In het westen van Ierland, in de graafschappen Donegal, Mayo, Galway en Kerry, het schiereiland Dingle, vind je de Gaeltacht-regions. Hier is Gaelic de eerste taal. Wanneer je bijvoorbeeld Connemara bezoekt zal je eerst in het Gaelic en dan pas in het Engels worden aangesproken.

Ik hoed mij ervoor een geschiedenisboek te schrijven, het zoveelste in de rij, wat bijzonder moeilijk is. Het huidige Dublin (en Ierland) is doordrengt van geschiedenis. In iedere straat, op elk plein, zie je wel een verwijzing. Maar er is véél méér !

De Ierse (of Gaelic) ziel waar ik hierboven over had is nog altijd doordrongen van één van de belangrijkste Keltische wetten : gastvrijheid ! Heel herkenbaar voor ons Vlamingen. Wij hebben eigenlijk ook Keltische roots. Daarom hebben velen het gevoel om 'thuis' te komen.
FAILTE !

1 opmerking:

Goele zei

Zelfs de 'roots' van ons haar zijn Keltisch hè :-)